De vuurwerkramp 10 jaar later

TROUW 17 november 2000 pagina 1

Commissie-Oosting komt in februari met eindrapport Onderzoek vuurwerkramp

'Vuurwerk oorzaak explosie'

ENSCHEDE

van onze correspondent

2000-11-17

De fatale explosie in Enschede is veroorzaakt door goedgekeurd vuurwerk dat wit kruit of flash powder bevatte.

Het vuurwerk, de zogenaamde salutes, is door brand verhit en met grote kracht ontploft. Daardoor ontstond een schokgolf die het overige vuurwerk meenam in een massa-explosie en een groot deel van de omliggende woonwijk verwoestte. Tot die reconstructie komt onderzoeksbureau MSNP, dat werkte in opdracht van de Belangenvereniging slachtoffers vuurwerkramp Enschede (BSVE). Ook het OM gaat ervan uit dat de verwoestende explosie door evenementenvuurwerk is veroorzaakt, maar laat in het midden door welk materiaal.

Pas in april of mei verwacht het OM de strafzaak voor de rechter te kunnen brengen. De commissie-Oosting komt in februari met haar eindrapport over de toedracht van de ramp, de rampbestrijding en de hulpverlening. Dat is ruim drie maanden later dan gepland, maar de zorgvuldigheid moet volgens voorzitter Oosting zwaarder wegen dan de snelheid.

Het onderzoek in opdracht van de BSVE is mede bedoeld om de slachtoffers houvast te bieden. ,,Hoe scherper het beeld, hoe minder spookverhalen. Met de waarheid kun je leven'', zegt voorzitter A. Vasse. De onderzoekers van de belangenvereniging concluderen na analyse van gedigitaliseerd beeldmateriaal en literatuuronderzoek dat flash powder de boosdoener moet zijn geweest. ,,Dat materiaal had er niet zo horen te liggen. Het ging pas mis toen het die sterke schokgolf veroorzaakte'', zei onderzoeker ir. B. van den Heuvel gisteren in Enschede tegen de pers.

De belangenvereniging wijt de omvang van de vuurwerkramp (22 doden, bijna duizend gewonden, een miljard gulden schade) goeddeels aan ,,onvoldoende inzicht in en gebrekkig toezicht op het evenementenvuurwerk'' bij SE Fireworks. Bij het verlenen van vergunningen en controles van het bedrijf is er geen rekening mee gehouden dat goedgekeurd vuurwerk met flash powder tot zo'n massa-explosie van verpakt evenementenvuurwerk kon leiden. Inspectiediensten doen er volgens Van den Heuvel verstandig aan dat bij andere vuurwerkopslagen te controleren.

De onderzoekers van MSNP zijn er niet in geslaagd de oorzaak te achterhalen van de inleidende brand, die mogelijk al zo'n twintig minuten aan de gang was toen de brandweer arriveerde.

Het 'eerste vlammetje' staat volgens Van den Heuvel bestuurlijk en strafrechtelijk ook los van de massa-explosie. Een eventuele brandstichter is nog niet verantwoordelijk voor de catastrofale gevolgen. Die zijn te wijten aan nalatigheid van de overheid en slordigheid van de directeuren. Over de schuldvraag houdt de belangenvereniging zich overigens op de vlakte om de strafzaak niet te schaden.

Officier van justitie P. van Kesteren zei gisteravond op een bijeenkomst van de belangenvereniging dat de oorzaak mogelijk onbekend bliijft. ,,We houden er rekening mee dat uiteindelijk een simpel en eenduidig antwoord niet te geven valt; daar kunnen we geen garanties voor geven.'' Eerder lieten minister De Vries van binnenlandse zaken en commissievoorzitter Oosting zich al in soortgelijke zin uit.